Μιλώντας για κάστρα..

Η Ευρώπη φημίζεται για τα κάστρα της και η Ευρωλίγκα για τις “οχυρώσεις”. Το Hoopfellas κάνει μια βουτιά στη τελευταία δεκαπενταετία της διοργάνωσης ψάχνοντας τις καλύτερες αμυντικές δουλειές στο υψηλότερο επίπεδο του ευρωπαϊκού μπάσκετ..

Το άθλημα εξελίσσεται και απαιτεί ολοκληρωμένα σύνολα. Διανύσαμε αρκετό δρόμο μέχρι εδώ, όμως σήμερα μοιάζει σχεδόν αδύνατο για οποιαδήποτε ευρωπαϊκή ομάδα να διανύσει τα τελευταία χιλιόμετρα προς την κορυφή του Έβερεστ εάν δεν είναι  δυνατή και στις δύο πλευρές του παρκέ. Η άμυνα εξακολουθεί πάντως να αποτελεί κάτι σαν ιερό κειμήλιο για το ευρωπαϊκό μπάσκετ. Τη στιγμή που η παγκόσμια εξάπλωση των pace & space επιθέσεων χτυπάει τη πόρτα της ηπείρου μας (η οποία έπαιξε πρωτεύοντα ρόλο στη γέννηση τους) τα αμυντικά οπλικά συστήματα ετοιμάζονται να απαντήσουν.

 

Basketball is like war in that offensive weapons are developed first, and it always takes a while for thedefense to catch up.. (Red Auerbach)

 

Σήμερα θα κάνουμε μια αναδρομή σε μερικές από τις καλύτερες άμυνες που γνώρισε η Ευρωλίγκα με αφετηρία το 2004. Τα νούμερα είναι σημαντικά αλλά η συνολική εικόνα σημαντικότερη. Απαιτείται σωστή μετάφραση. Μη ξεχνάτε ότι μια σημαντική παράμετρος είναι η ταχύτητα του παιχνιδιού όπου σήμερα είναι σαφώς μεγαλύτερη, ευνοούμενη από την αλλαγή κανονισμών.

Ας βουτήξουμε στη πισίνα των αναμνήσεων παραθέτοντας μερικές από τις σπουδαιότερες αμυντικές “κατασκευές” των τελευταίων χρόνων για την Ευρωλίγκα..

 

 

CSKA MOSCOW, Ettore Messina era (2005-2009)

Μετά το κάζο του 2005, όταν το τραίνο του Ντούσαν Ίβκοβιτς  προσέκρουσε στον τοίχο της πολύ μαχητικής και αποφασισμένης Μπασκόνια του Ντούσκο Ιβάνοβιτς στον ημιτελικό του F4 της Μόσχας, ήταν φανερό ότι η «αρκούδα» χρειαζόταν κάτι διαφορετικό. Η ΤΣΣΚΑ του Μάρκους Μπράουν και των Αντόνιο Γκρέιντζερ-Δήμου Ντικούδη σάρωσε τους πάντες μέχρι να φτάσει στα παιχνίδια του τίτλου παίζοντας γρήγορο μπάσκετ και βασιζόμενη στο σπουδαίο επιθετικό της ταλέντο όμως την ώρα της κρίσεως φάνηκε ότι στη πραγματικότητα ήταν μια average αμυντικά ομάδα με αμφίβολο mental toughness. Ο Έτορε Μεσίνα ήρθε στη Μόσχα ως αναμορφωτής καταφέρνοντας να αλλάξει την ταυτότητα της ομάδας μέσω της επιλογής μιας διαφορετικής αγωνιστικής κατεύθυνσης. Η δική του ΤΣΣΚΑ έφτασε σε τέσσερις συνεχόμενους τελικούς Ευρωλίγκας κατακτώντας δύο φορές το βαρύτιμο τρόπαιο. Κυρίως όμως το έκανε με ένα διαφορετικό στυλ παιχνιδιού το οποίο ουσιαστικά λειτούργησε ως κρυφό φανάρι που φώτιζε το μονοπάτι της νίκης στις σκοτεινές βραδιές.

 

Ο Σικελός «καθηγητής»  άφησε πίσω τη fast pace φιλοσοφία της δικής του Μπένετον και εστίασε στο σετ παιχνίδι και τον ελεγχόμενο ρυθμό με βάση του τη κατασκευή μιας από τις πιο συμπαγείς άμυνες που γνώρισε το ευρωπαϊκό μπάσκετ στη σύγχρονη εποχή του. Ακόμα θυμάμαι τα λόγια του στις ημέρες δόξας της σπουδαίας Βίρτους Μπολόνια..

«Δε θέλουμε να παίξουμε άμυνα επίδειξης, πιέζοντας σε όλο το γήπεδο και προσπαθώντας να κλέψουμε μπάλες. Μας ενδιαφέρει να έχουμε το υψηλότερο επίπεδο συνοχής στο μισό γήπεδο μένοντας σε κάθε περίπτωση μπροστά από τον αντίπαλο και τη μπάλα, ελαχιστοποιώντας τον αριθμό των uncontested shots».

Σε αυτό το μότο δομήθηκε και η αμυντική φιλοσοφία της ΤΣΣΚΑ στις ημέρες του. Η αρκούδα κατέβασε το τέμπο του παιχνιδιού της παρουσιάζοντας μια από τις καλύτερες μορφές του valuing possessions basketball.  Βασίστηκε στην ικανότητα των περιφερειακών της να ελέγξουν τη μπάλα και στις δύο πλευρές του παρκέ και στην εξαιρετική επικοινωνία στα μετόπισθεν. Κλειδί σε αυτό το σπουδαίο αμυντικό οικοδόμημα ήταν η ικανότητα του Παπαλουκά στη help defense (πολύ οξυδερκής, υποδειγματικές τοποθετήσεις, άψογη χρήση των μακριών χεριών του).

Season                    Defensive Rating           Opponent FG Percentage

2005-06                      97.4 (1)                                 42.8% (2)

2006-07                      96.7 (1)                                 42.8% (1)

2007-08                     100.4 (1)                                44.1% (4)

2008-09                     100.2 (2)                                41.2% (1)

 

O Mεσίνα βρήκε στη Μόσχα τους Παπαλουκά-Χόντεν, έφερε τον sharpshooter Τράγιαν Λάνγκτον (βασικό του όπλο στο Τρεβίζο) του οποίου το δυνατό upper body βοήθησε πολύ στην αμυντική του τακτική εκτός των άλλων (σπάσιμο screens, άμυνα σε post isos), τον σταρ της Σιένα Ντέηβιντ Βάντερπουλ (αμυνόταν σε 4 θέσεις). Πρόσθεσε τον Βαν ντε Σπίγκελ πίσω από τον Savrasenco και τα δύο δικά του παιδιά, Σμόντις και Άντερσεν, που βρίσκονταν ήδη εκεί. Ουσιαστικά εμπιστεύτηκε αθλητές τους οποίους γνώριζε καλά από την ιταλική λίγκα βαδίζοντας στα σίγουρα. Τη δεύτερη σεζόν και στον δρόμο για τον θρυλικό τελικό της Αθήνας, ο Όσκαρ Τόρες τον βοήθησε πολύ ως perimeter defensive stopper ενώ στη τρίτη του θριαμβευτική χρονιά υπέγραψε το δίδυμο της Μπένετον του Μπλατ, Ζήση-Γκορί, μαζί με τους Σισκάουσκας-Χριάπα προσδίδοντας versatility και σπουδαίο βάθος στα αμυντικά του σχήματα. Ακόμα και όταν έχασε τον Παπαλουκά (2008-09), ο οποίος αντικαταστάθηκε από τον όχι τόσο δυνατό αμυντικά Ζόραν Πλάνινιτς, κατάφερε να διατηρήσει το αμυντικό του αποτέλεσμα σε υψηλό επίπεδο βασιζόμενος στη σπουδαία γραμμή φόργουορντ που διέθετε (είχε φέρει τον σπουδαίο Τέρενς Μόρις και τον tweener Έραζεμ Λόρμπεκ. Σε όλα αυτά τα χρόνια η «αρκούδα» έπαιζε συχνά με τρία γκαρντ εκμεταλλευόμενη το μέγεθος των περιφερειακών της για να ελέγξει τον ρυθμό. Στις δύο τελευταίες σεζόν της χρυσής τετραετίας μάλιστα, η άμυνα της ΤΣΣΚΑ είναι αυτή που επιτρέπει τον χαμηλότερο αριθμό ασσίστ στην αντίπαλη επίθεση.

Ο Μεσίνα κατάφερε να κερδίσει στη Μόσχα με ένα διαφορετικό τρόπο από ότι το έκανε στο Τρεβίζο, γυρνώντας πίσω στις ημέρες της Μπολόνια. Η άμυνα της ΤΣΣΚΑ στο μισό γήπεδο ήταν A-Class και οι αρκετοί, έτοιμοι παίχτες ρόλων που διέθετε διατηρούσαν τον υψηλό αμυντικό της ρυθμό κατά τη διάρκεια των παιχνιδιών. Ο Ιταλός αναμόρφωσε αγωνιστικά το ρωσικό κλαμπ όπως άλλωστε έχει κάνει τα τελευταία χρόνια και ο Δημήτρης Ιτούδης ο οποίος ακολουθώντας τις επιταγές του σύγχρονου μπάσκετ έχει παρουσιάσει ένα σύνολο που βασίζεται στη ταχύτητα στοχεύοντας σε μια high octane επίθεση και στο αμυντικό versatility.

 

 

Barcelona, Xavi Pascual era (2008-2013)

Με εξαίρεση τη σεζόν 2010-11 όπου τα αμυντικά νούμερα των Καταλανών έπεσαν σημαντικά (ήταν η χρονιά που ο Παναθηναϊκός τους κέρδισε κατά κράτος στη μετωπική των playoffs), η σπουδαία Μπαρτσελόνα του Τσάβι Πασκουάλ ήταν πάνω από όλα μια πολύ αποτελεσματική αμυντική ομάδα. Σε αυτό το κομμάτι βασίστηκε η σταθερή πορεία της εντός της ευρωπαϊκής ελίτ για αρκετά χρόνια και εκεί βρισκόταν ο πυλώνας του αγωνιστικού της οικοδομήματος. Τα σύνολα του Καταλανού προπονητή που κατά καιρούς θαύμασε ο κόσμος για την αρμονία της επιθετικής τους λειτουργίας ήταν κατά κύριο λόγο πολύ καλές αμυντικές ομάδες.

Όπως έχουμε πει στο παρελθόν, για τον κόουτς Πασκουάλ ήταν πολύ σημαντικό ότι παρέλαβε ένα σύνολο το οποίο είχε αμυντικές αρχές (έπαιξε ρόλο σε αυτό και ο ίδιος ως assistant). Η μεγαλύτερη κατάκτηση (και όπως αποδείχθηκε και «κληρονομιά» που άφησε) του Ντούσκο Ιβάνοβιτς στη Βαρκελώνη είναι ότι κατάφερε εν τέλει να δημιουργήσει ένα πολύ καλό αμυντικό σύνολο χωρίς να έχει προικισμένους αμυντικούς παίχτες σε ατομικό επίπεδο. Ο Μαυροβούνιος έφυγε από τη Μπαρτσελόνα γιατί δε κατάφερε να βρει τον κλειδάριθμο της ισορροπίας. Ενώ το 2006-07 οι Καταλανοί κάθονται στη κορυφή της Ευρωλίγκας σε επίπεδο επιθετικού efficiency, έχουν σημαντικό πρόβλημα στα μετόπισθεν. Την επόμενη σεζόν (άλλαξαν τον Ούκιτς με τον προικισμένο δημιουργό Πέπε Σάντσεθ για να πλαισιώσουν τον Λάκοβιτς και να αναδείξουν την εκτελεστική δεινότητα των Μπαζίλε-Ναβάρο και την αποτελεσματικότητα στο ζωγραφιστό των Κασούν-Μαρκονάτο στο μισό γήπεδο) δημιουργούν αμυντικούς δεσμούς (Νο3 στην EL σε όρους DRAT, Νο1 σε ΟPP FG%) όμως δεν έχουν ροή και είναι προβλέψιμοι στο επιθετικό κομμάτι.

Ο Πασκουάλ χτίζει ακριβώς πάνω στις βάσεις της προηγούμενης σεζόν διατηρώντας τον καθαρά ευρωπαϊκό χαρακτήρα του ρόστερ. Αξιοποιεί στο έπακρο τους Ιλιασόβα-Άντερσεν (μετά από αυτή τη σεζόν και οι δύο υπέγραψαν πολυετή συμβόλαια στο ΝΒΑ), παίρνει το μάξιμουμ από τον Βάσκεθ και αναδεικνύει το facilitating των Σάδα-Γκριμάου στο backcourt οι οποίοι μαζί με τον Μπαζίλε αποτέλεσαν την πανοπλία του Ναβάρο. Η Μπάρτσα χάνει τη συμμετοχή στον τελικό στις λεπτομέρειες από τη δεύτερη καλύτερη αμυντική ομάδα εκείνης τη σεζόν (ΤΣΣΚΑ του Μεσίνα) όμως είναι προφανές ότι επιστρέφει χτίζοντας κάτι πολύ δυνατό. Την επόμενη σεζόν η απόφαση του Πασκουάλ να αναβαθμίσει την ομάδα σε αθλητικό επίπεδο υπογράφοντας τους Μάικλ, Ν’ντονγκ, Τέρενς Μόρις ενώ παράλληλα βελτίωσε σημαντικά τη πίεση στη  μπάλα με τον Ρούμπιο, έστειλε τη Μπαρτσελόνα στη κορυφή. Οι Καταλανοί ήταν μακράν η καλύτερη ομάδα της σεζόν διατηρώντας το Νο1 στην Ευρωλίγκα όρους Offensive και Defensive Rating τη στιγμή που αυτή τους η αναβάθμιση σε φυσικό/αθλητικό επίπεδο τους βοήθησε σημαντικά να επιβάλλουν το παιχνίδι τους στα ματς του τίτλου.

 

Season                 Defensive Rating        Opponent AST      Opponent FG Percentage

2008-09                     99.5 (1)                        10.8 (5)                          43.3% (5)

2009-10                     95.9 (1)                        10.8 (1)                          41.8% (2)

2011-12                      91.1 (1)                        10.2 (1)                          41.2% (2)

2012-13                     96.3 (1)                        12.5 (2)                          42.0% (2)

 

 

Σε αυτά τα χρόνια του Πασκουάλ, η Μπαρτσελόνα παρουσίασε την πιο intellectual ευρωπαϊκή άμυνα στο υψηλό επίπεδο. Ήταν αντίθετη με τη ροπή στην επαφή και δεν είχε τον aggressive χαρακτήρα των άλλων σπουδαίων αμυνών του ευρωπαϊκού νότου όμως διέθετε το υψηλότερο IQ, εφόδιο που τροφοδοτούσε τον υψηλό βαθμό προσαρμοστικότητας της σε διαφορετικά αμυντικά σχήματα. Οι Καταλανοί αμύνονταν εξαιρετικά σε ενιαία μονάδα κατευθύνοντας πολύ έξυπνα τη μπάλα στο σημείο που ήθελαν με την ικανότητα τους να αφήνουν εκούσια ανοιχτές πόρτες πάσας στην αντίπαλη επίθεση για να φέρουν τη τελική προσπάθεια στον επιθυμητό αμυντικό χώρο που είχαν αρχικά θέσει ως ιδανική αμυντική κατάσταση. Είχαν υψηλό βαθμό συγκέντρωσης, εκτελούσαν πολύ σωστά και σε χαμηλούς χρόνους αμυντικά rotations και αμύνονταν πολύ αποτελεσματικά μακριά από τη μπάλα. Κυρίως όμως είχαν σπουδαία αλληλοκάλυψη και αντίληψη του χώρου η οποία τους επέτρεπε διαχρονικά να κάνουν το μέγεθος του παράγοντα ειδικά όταν η μπάλα κατευθυνόταν προς τη ρακέτα τους.

Μπορείτε εύκολα να κατανοήσετε γιατί ο Πασκουάλ έχει φέρει τον Παναθηναϊκό τη τελευταία διετία στη κορυφή της αμυντικής αξιολόγησης στην Ευρωλίγκα (Νο3 το 2016-17 και Νο1 πέρυσι σε όρους Defensive Rating). Το έκανε μάλιστα επενδύοντας σε ένα τελείως διαφορετικό αμυντικό μοντέλο σε σχέση με αυτό της θητείας του στη Βαρκελώνη. Το παιχνίδι έχει αλλάξει, το ίδιο και το υλικό που έχει στα χέρια του. Αυτό που λείπει από την ελληνική ομάδα είναι οι εναλλακτικές πηγές δημιουργίας και τα passing skills (τεχνική πάσας, court vision) ώστε να μπορέσει να αναδειχθεί το επιθετικό playbook που τρέχει. Ο Πασκουάλ είναι defensive minded προπονητής. Σημειώστε ότι τη τελευταία διετία του κόουτς στη Βαρκελώνη, οι επιδόσεις της Μπαρτσελόνα στα μετόπισθεν έπεσαν κατακόρυφα. Εξ ου και η δυσκολία ανατροπής της συνολικής αγωνιστικής κατάστασης. Όταν  το αμυντικό κάστρο είχε αρχίσει να πέφτει, υποσυνείδητα είχε αρχίσει να ανοίγει η πόρτα της εξόδου για αυτόν..

 

Montepaschi Siena 2010-11

Είναι άξιο λόγου το γεγονός ότι η MPS παρουσίασε της καλύτερο αμυντικό της αποτέλεσμα (και μια από τις καλύτερες αμυντικές επιδόσεις που είδαμε τα τελευταία χρόνια στην Ευρωλίκα) τη σεζόν που έχασε τον αμυντικό ογκόλιθο Ρομέιν Σάτο. Για χρόνια άλλωστε, το δίδυμο Στόουνρουκ (ίσως ο καλύτερος αμυντικός παίχτης της εποχής μετά τον Διαμαντίδη)-Σάτο αποτέλεσε τη ραχοκοκαλιά της ομάδας του Πιανιτζιάνι στα μετόπισθεν. Φυσικά υπάρχει εξήγηση για το αμυντικό performance της ιταλικής ομάδας εκείνη τη σεζόν και είναι απλή.

Διαχρονικά η αχίλλειος πτέρνα της MPS στη κατευθείαν σύγκρουση με τις ομάδες της ευρωπαϊκής ελίτ ήταν η έλλειψη «κιλών» στο ζωγραφιστό. Είναι σαφές ότι η φύση της ιταλικής λίγκας με τις light frontcourt λειτούργησε ως μέσο αποπροσανατολισμού αναφορικά με το recruiting του Πιανιτζιάνι. Η Σιένα έχει κάνει μια εξαιρετική επιθετικά σεζόν το 2009-10 (Νο2 σε ORAT) χάνοντας τη πρόκριση στα playoffs στην ισοβαθμία από τη Ρεάλ, σε έναν όμιλο όπου αυτή η έλλειψη «κιλών» στο ζωγραφιστό τη πλήγωσε. Παράλληλα έχει να διαχειριστεί την απώλεια του ηγέτη της Τερέλ Μακιντάιρ και του Ντέηβιντ Χόκινς (ευτυχώς για τον Σίμο επέστρεψε ο Καουκένας). Παρότι το πρόβλημα του ριμπάουντ παρέμεινε στο Παλασπόρτ, ο ερχομός του Ράκοβιτς στο «5» και του Ντέηβιντ Μος στο «3» σκλήρυναν το κέλυφος της MPS η οποία έβαλε «μούσκουλα» δίπλα στον Στόουνρουκ. Το αθλητικό πακέτο των Μακάλεμπ-Χαίρστον συνιστούσε σαφέστατη αναβάθμιση ενώ στη πορεία η προσθήκη του Γιάριτς αποδείχθηκε καθοριστική. Η MPS ανέκαθεν ήταν η ομάδα που έμπαινε στο παρκέ για να πιάσει τον αντίπαλο από τον λαιμό ανεξαρτήτως ονόματος και περιβάλλοντος χώρου. Αυτή ήταν η φύση της. Η πολύ επιθετική της άμυνας τροφοδοτούσε το επιθετικό transition. Ποιος θα ξεχάσει την τυπική «πάσα των 7 μέτρων» μετά από αμυντικό ριμπάουντ του Στόουνρουκ στον Μακάλεμπ ώστε ο φτεροπόδαρος Αμερικανός (ήταν μια transition επίθεση μόνος του, στο 1 εναντίον 2 δε κοβόταν, στο 1 vs 3 η transition άμυνα πιθανόν είχε πάλι μειονέκτημα) να βρει τον αεροδιάδρομο ξεκινώντας τη κούρσα λίγο πιο ψηλά στο γήπεδο, με ένα μικρό πλεονέκτημα.

 

Season               Defensive Rating              Opponent 3PT Percentage         Opponent TO

2010-11                     98.4 (1)                                      27.7% (1)                                    18.0 (1)

 

H MPS αμυνόταν με τις περισσότερες επαφές από κάθε άλλη ομάδα της εποχής. Ήταν υπέρ του δέοντος physical  για 40’ σε κάθε, μα κάθε ματς. Αλήστου μνήμης η ατάκα παίχτη της Lega A ο οποίος είπε «πως μετά από ένα βράδυ απέναντι σε αυτήν την άμυνα νιώθεις σαν να έχει περάσει τανκς από το κορμί σου».. Εξ ου και τα πολλά λάθη στα οποία οδηγούταν  η αντίπαλη επίθεση. Η ομάδα της Τοσκάνης επίσης κατέβασε τη περιφερειακή εκτέλεση των αντιπάλων στο ασύλληπτο 27.7%, αποτέλεσμα της έντασης και ταχύτητας με την οποία ξεδίπλωνε τα αμυντικά rotations. Στον ημιτελικό (ουσιαστικά τελικό μιας και ήταν σαφές πως πρόκειται για τις δύο καλύτερες ομάδες της σεζόν και μάλιστα στο πικ τους) απέναντι στον Παναθηναϊκό έπεσε θύμα ακριβώς αυτής της ροπής της στην επαφή. Η πολύ πρόωρη φθορά των ψηλών της, της στέρησε το δικαίωμα της πραγματικά καλής ζαριάς εναντίον μιας σαφώς πιο έμπειρης ομάδας σε όλα τα επίπεδα.

 

PAO 2012-13

Στη μετά-Ζοτς εποχή ο Παναθηναϊκός υπογράφει τον Αργύρη Πεδουλάκη ακουμπώντας στο αμυντικό δόγμα του Έλληνα τεχνικού στη δύσκολη αυτή περίοδο της μετάβασης έως τη δημιουργία μιας καινούργιας ομάδας. Ο “Άρτζι” βρίσκει στο ΟΑΚΑ παίχτες με ισχυρά αμυντικά φίλτρα και χαρακτήρα (Διαμαντίδη, Τσαρτσαρή) και προσθέτει δίπλα τους ένα φυσικό/αθλητικό πακέτο (Λάσμε, Ματσιούλις, Μπράμος) μέσω ενός core που θα του επέτρεπε να ακουμπήσει το ιδεατό αμυντικό αποτέλεσμα. Το παράδειγμα του πρωταθλητή Ευρώπης Ολυμπιακού τη προηγούμενη σεζόν με τους mobile “5” (Nτόρσεϊ, Χάινς) αναγνώστηκε σωστά με τον Έλληνα τεχνικό να πηγαίνει ένα βήμα παραπέρα σε επίπεδο αμυντικών τακτικών. Έχει άλλωστε πολύ βαθιά γνώση αναφορικά με τη κατασκευή μιας ελίτ άμυνας, κατάσταση που του επιτρέπει να δοκιμάζει και να ρισκάρει όταν χρειαστεί στο συγκεκριμένο κομμάτι).

Η μεγαλύτερη επιτυχία εκείνου του προγράμματος (μπορεί να λάβει αυτόν τον χαρακτηρισμό, είχε συγκεκριμένη οπτική, στόχευε στη συνέχεια και στη βελτίωση μέσα από συγκεκριμένο στυλ παιχνιδιού) ήταν η άμεση βελτίωση στα μετόπισθεν παιχτών που είχαν μεν προσόντα και μια αμυντική βάση στο παιχνίδι τους αλλά υστερούσαν σε fundamentals στα μετόπισθεν (Ούκιτς, Γκιστ).

Season          Defensive Rating       Opponent FG%      Opponent 3PT%      Opponent AST

2012-13             102.3 (3)                      42.0 (2)                   31.9 (2)                      12.3 (1)

 

O Παναθηναϊκός είχε περιφερειακούς με μέγεθος, ψηλούς με εξαιρετική ικανότητα στη περιφερειακή άμυνα και στο παιχνίδι πάνω από το καλάθι ενώ οι παίχτες της θέσης “3” (δυνατός κορμός, σωστές τοποθετήσεις) αποτέλεσαν το κλειδί στην άμυνα στο low post επιτρέποντας “προσαρμογές” και επιλογές ειδικών καταστάσεων τις οποίες ελάχιστες ομάδες θα τολμούσαν. Την ώρα που οι Γκιστ και Λάσμε ανέβαιναν ψηλά παίζοντας καθαρό man to man περιφερειακούς όπως ο Ναβάρο ή ο Σπανούλης, οι Ματσιούλις-Μπράμος έκαναν περίφημη δουλειά στη δεύτερη γραμμή άμυνας. Το 42% που επέτρεπε στα σουτ της  αντίπαλης επίθεσης ήταν καλύτερο και από το αντίστοιχο της πρωταθλήτριας ομάδας του 2011 (42.2, Νο1 τότε στην EL).

Ουσιαστικά από εκείνη την (limited επιθετικά) ομάδα έλειψε ο έξτρα γκαρντ (εάν ο Κάρι είχε έρθει νωρίτερα στο ΟΑΚΑ ίσως ο Παναθηναϊκός να είχε φτάσει στο F4 της Ευρωλίγκας) κάτι που φάνηκε στη σπουδαία  σειρά με την έτερη πολύ δυνατή άμυνα της διοργάνωσης, τη Μπαρτσελόνα. Εκείνη η αμυντική δουλειά των πρασίνων δεν ήταν ακριβώς μια καινοτομία (είχαμε δει ανάλογες προσπάθειες σε επίπεδο κατεύθυνσης στα μετόπισθεν στο παρελθόν) αλλά έκανε establish στην αντικατάσταση του pure height από τα μεγάλα άκρα και τα γρήγορα πόδια, ενισχύοντας τη πίστη στο δόγμα των big guards & mobile bigs το οποίο όλο και περισσότερες ομάδες, σε παγκόσμια κλίμακα πλέον, ακολουθούν σήμερα.

 

OSFP 2016-17

Ο Ολυμπιακός στα χρόνια του Γιάννη Σφαιρόπουλου παρουσίασε αρκετά καλές δουλειές στο αμυντικό κομμάτι όμως η σεζόν 2016-17 ήταν κάτι πραγματικά ξεχωριστό σε επίπεδο Ευρωλίγκας. Η έλευση του Khem Birch και η πλήρης ενσωμάτωση του Κώστα Παπανικολάου στον απαιτούμενο αγωνιστικό ρυθμό μετέτρεψαν την ομάδα του Πειραιά σε αμυντική μηχανή.

Οι ερυθρόλευκοι ήταν η καλύτερη άμυνα στη διοργάνωση στο χαμηλό ποστ ενώ κατάφεραν να κλειδώσουν τον άξονα τους ο οποίος σε πολλές βραδιές έμοιαζε με άβατο. Η παρουσία πολλών παιχτών με υψηλό motor και αμυντική συνείδηση έδεσε αρμονικά με τους αυτοματισμούς που έχτιζε η ομάδα τη τελευταία διετία στο συγκεκριμένο κομμάτι. Φυσιολογικά τα αμυντικά νούμερα εκτοξεύθηκαν σε σχέση με τις άλλες χρονιές..

Season              Defensive Rating        Opponent FG%       Opponent AST         DREB%

2016-17                  104.9 (2)                    43.4 (1)                     14.5 (1)                    73.3 (3)

 

Ένας σημαντικός παράγοντας που οδήγησε σε αυτό το αποτέλεσμα ήταν η σαφής βελτίωση που παρουσίασε η ομάδα στο κομμάτι του ριμπάουντ και δη του αμυντικού, δείγμα του ελέγχου της περιοχής του «ζωγραφιστού» που τη χαρακτήριζε. Το ρόστερ είχε όλα τα εργαλεία για να υποστηρίξει μια ευρεία γκάμα αμυντικών τακτικών και ειδικά άμυνες «αλλαγών», με τις οποίες οι ερυθρόλευκοι κλείδωναν τη μπάλα στο σημείο που ήθελαν δημιουργώντας καταστάσεις overdribbling και contested shots με λιγοστές πιθανότητες επιτυχίας. Αυτός ο Ολυμπιακός ήταν ένα σύνολο που δεν «έκλεβε» στην άμυνα αλλά αντίθετα τροφοδοτούσε μέσα από αυτή την ορμή του σε μια επίθεση η οποία ήταν στατική σε σετ καταστάσεις. Το σπουδαίο αμυντικό οικοδόμημα αποτέλεσε τον λόγο που οι ερυθρόλευκοι έφτασαν μέχρι τον τελικό της Πόλης. Μελανό σημείο η σωματική κατάρρευση στους τελικούς της ελληνικής λίγκας όπου ένα από τα πιο καλοπροπονημένα σύνολα σε ολόκληρη την Ευρωλίγκα αδυνατούσε να ακολουθήσει σε τρεξίματα και ανάσες τον Παναθηναϊκό. Αυτό βέβαια δεν αναιρεί το σπουδαίο αμυντικό αποτέλεσμα που παρουσίασε ο Ολυμπιακός στην απαιτητική σεζόν της EL.

Το μεγάλο What If σχετίζεται με το τι θα μπορούσε να πετύχει αυτή η ομάδα εάν είχε τον Ντάνιελ Χάκετ υγιή στο τέλος της σεζόν. Έναν περιφερειακό που μπορούσε να αμυνθεί σε οποιοδήποτε σημείο του παρκέ απέναντι σε οποιονδήποτε, να δημιουργήσει και κυρίως να σπρώξει τον Ολυμπιακό στο επιθετικό transition με την ικανότητα του να μετατρέπει άμεσα την άμυνα σε επίθεση. Ο Γιάννης Σφαιρόπουλος αναγκάστηκε να ανεβάσει τον Παπανικολάου στη πρώτη γραμμή άμυνας (ανταποκρίθηκε περίφημα) όμως το leadership και το positioning του Ιταλού έλαμψαν δια της απουσίας τους στα ματς που έκριναν τίτλους..

 

 

Υ.Γ: Μια μεγάλη μερίδα του μπασκετικού κοινού στην Ευρώπη είχε συνδυάσει τον σπουδαίο Παναθηναϊκό των Ομπράντοβιτς-Ιτούδη με τη φράση “gritty defense-Pick & Roll Offense”, όχι λανθασμένα. Το “τριφύλλι” σε αυτά τα χρόνια της δόξας παρουσίασε σύνολα τα οποία είχαν πολύ δυνατές αμυντικές βάσεις αλλά κυρίως έπαιζαν το άθλημα σε μια πραγματικά ολοκληρωμένη του μορφή. Είναι χαρακτηριστικό των ομάδων του Ζοτς να ανεβάζουν τον αμυντικό τους ρυθμό την άνοιξη, παράγοντας ένα πολύ αναβαθμισμένο αποτέλεσμα που τους οδηγεί στις μάχες των χαρακωμάτων τις οποίες επιφυλάσσει η τελική ευθεία της σεζόν. Θυμηθείτε πόσες φορές οι πράσινοι ήταν η ίσως καλύτερη αμυντική ομάδα του τελευταίου διμήνου της σεζόν. Η Φενέρ των Μπογκντάνοβιτς-Ούντο είναι ένα καλό παράδειγμα επίσης..  Παρ’όλα αυτά, στη θητεία των Ομπράντοβιτς-Ιτούδη (αναφέρομαι κυρίως στη 15ετία που εξετάζουμε σήμερα) το κλειδί της υπεροχής των πρασίνων απέναντι στον ανταγωνισμό ήταν το τρομερό efficiency της επίθεσης τους. Η λεπτομέρεια στη θέση, τη κίνηση, την απόφαση και την εκτέλεση που τους έδινε το πλεονέκτημα σε κλειστά ματς. Θυμάμαι πρόχειρα εκείνη την ομάδα του 2004-05. Mε τον Διαμαντίδη στη rookie season του, τον Λάκοβιτς στα ντουζένια του, μια πλειάδα shooting wings με ισχυρό χαρακτήρα (Σκεπάνοβιτς, Κουτλουάι, Χατζηβρέτας), τον Αλβέρτη, τον Μπατίστ.. Ένα σύνολο που παρουσίασε την καλύτερη επιθετική λειτουργία στη σεζόν μαζί με τη διαστημική Μακάμπι των Σάρας, Βούισιτς, Πάρκερ. Ο Παναθηναϊκός έχει παρουσιάσει συνολικά καλύτερες ομάδες από εκείνη με ρόστερ των οποίων η ποιότητα φόβιζε. Όμως εκείνη η ομάδα μαζί με αυτή των Πατησίων (Λάκοβιτς-Μακντόναλντ, small ball, απλωμένες άμυνες) αποτελούν τις προσωπικές μου αδυναμίες ίσως γιατί είχαν πολύ ισχυρό δεσμό εξάρτησης με τους ανθρώπους στην άκρη του πάγκου. Σχετικά με τη σημασία του επιθετικού efficiency και τη κατεύθυνση εκείνων των ομάδων του Παναθηναϊκού μπορείτε να καταλάβετε πολλά εάν φιλτράρετε λίγο τη σόλο-καριέρα των Ομπράντοβιτς-Ιτούδη μετά την αποχώρηση τους από το “τριφύλλι”. Αναφέρομαι στη βαρύτητα που έδωσαν στην αποτελεσματικότητα της επίθεσης αλλά και στον τρόπο που ταξίδεψαν μέσα στο χρόνο ιδέες εκείνης της εποχής. Η ελίτ επιθετική λειτουργία υπήρξε συνώνυμο με εκείνες της σπουδαίες ομάδες των πρασίνων. Και σήμερα, με τον δρόμο που βαδίζει το άθλημα, είναι βέβαιο ότι για να επανέλθουν στη κορυφή της Ευρώπης πρέπει να πιάσουν ανάλογα standards στον συγκεκριμένο τομέα..

 

 

Y.Γ1: Είμαστε μόνοι μας στο σύμπαν; Πώς ξεκίνησε η ζωή στη Γη τελικά; Πόσο μεγάλο είναι το διάστημα; Celtics 1986 ή Bulls 1996;

Θα είχε τύχη ο Ντένις Τζόνσον απέναντι στο “θηρίο” που λέγεται Μάικλ Τζόρνταν; Θα μπορούσε η γραμμή ψηλών των Μπουλς να ισορροπήσει τη μάχη στο ζωγραφιστό απέναντι στη ποιοτικότερη ίσως frontcourt που είδε το άθλημα. Πώς θα αντιδρούσε το τρομερό passing game της Βοστόνης απέναντι στην ελίτ άμυνα των “Ταύρων”;

Aιώνια αναπάντητα ερωτήματα τα οποία ταλανίζουν την ανθρωπότητα..