Μετά από μια εξαιρετική regular season, οι ελληνικές ομάδες μένουν εκτός F4 αδυνατώντας να ακολουθήσουν τη θεωρία της εξέλιξης. Ο εκτελεσμενος από vintage όργανα ύμνος της Ζαλγκίρις για το σύγχρονο ευρωπαϊκό μπάσκετ που καθήλωσε τον Ολυμπιακό και η απεμπόληση της Flow Offense που κόστισε στον Παναθηναϊκό σε μια κλειστή σειρά. Το Hoopfellas για το “Κύκνειο Άσμα” των αιωνίων στη φετινή Ευρωλίγκα..
Kαλημέρα σε όλους. Τώρα που κατακάθισε η σκόνη από την ένταση της δεύτερης εβδομάδας των φετινών playoffs της Ευρωλίγκας, έφτασε η ώρα για να φιλτράρουμε με καθαρό μυαλό τα όσα είδαμε. Οι δύο “αιώνιοι” δεν κατάφεραν να ανέβουν στο τραίνο για το Βελιγράδι και ασχέτως με τις κάθε είδους διαφωνίες και τις διαμαρτυρίες για τους παράγοντες που διαμόρφωσαν αυτή τη πραγματικότητα, το αποτέλεσμα με βάση αυτό που παρουσίασαν στις δύο σειρές μοιάζει δίκαιο. Και η δικαιοσύνη είναι “εκδίκηση”..
Για τον Ολυμπιακό φάνηκε εξ αρχής ότι τα πράγματα ήταν αρκετά δύσκολα. Οι πιθανότητες του ταξιδεύοντας στο Κάουνας ήταν συγκεκριμένες. Ο Παναθηναϊκός από τη πλευρά του εκτιμώ ότι είχε μεγαλύτερη τύχη όμως την ώρα της κρίσεως δε κατάφερε να σπάσει τα δικά του όρια, απόρροια πολλών παραγόντων για τους οποίους θα μιλήσουμε σε αυτήν την ανάρτηση. Η Φενέρ πήρε το εισιτήριο για να υπερασπιστεί τον τίτλο της απέναντι σε μια μαχητική Μπασκόνια η οποία όμως επηρεάστηκε σε πολύ μεγάλο βαθμό από τον τραυματισμό του μηχανοδηγού της Τζέισον Γκρέιντζερ. Την ίδια ώρα, η δημιουργική ικανότητα του Κώστα Σλούκα (όπως έχουμε πει από το ξεκίνημα της σεζόν, βαρόμετρο για την ανάπτυξη της επίθεσης των Τούρκων) βρισκόταν στο ζενίθ. Αυτό θα είναι το όγδοο F4 για τον 28χρονο διεθνή PG. Ένα επίτευγμα που αν μη τι άλλο, λέει πολλά.. Νομίζω επίσης ότι η Χίμκι (και δεν αναφέρομαι αποκλειστικά στα όσα εκτυλίχθηκαν στη τελευταία φάση του τέταρτου ματς) άξιζε την ευκαιρία του πέμπτου ματς. Έπιασε αρκετά καλό βαθμό σε αγωνιστικό και τακτικό επίπεδο απέναντι σε ένα πολύ σπουδαίο και έμπειρο σύνολο το οποίο ούτως ή άλλως ήταν το φαβορί. Ήρθε όμως η στιγμή να εμβαθύνουμε αξιολογώντας τις εικόνες μας από τα παιχνίδια που έκλεισαν τις σειρές για Παναθηναϊκό και Ολυμπιακό. Αλήθεια, τι πραγματικά έφταιξε..;
Και όμως, ο Ολυμπιακός πήρε αυτό που άξιζε..
Ο Ολυμπιακός δε θα βρίσκεται στο Βελιγράδι και παρά τη περιρρέουσα ατμόσφαιρα που υπήρχε στο μεγαλύτερο μέρος της σεζόν και πριν το ξεκίνημα της σειράς με τη Ζαλγκίρις, το γεγονός αυτό είναι απόλυτα δίκαιο. Η φετινή version των ερυθρολεύκων δεν ενέπνευσε σε συνέχεια με το παιχνίδι της, είχε σοβαρές διακυμάνσεις στην απόδοση της απέχοντας αισθητά από την έννοια της «ισορροπίας» στις δύο πλευρές του παρκέ, με το εξαιρετικό (γιατί σαφέστατα είναι εξαιρετικό) αποτέλεσμα της κανονικής περιόδου να οφείλεται περισσότερο στη κουλτούρα νικητή που έχει οικοδομήσει εδώ και χρόνια ο οργανισμός, η οποία τον βοήθησε να πάρει, μάλλον απρόσμενα (μιλώντας σε καθαρά αγωνιστική βάση), σπουδαίες νίκες σε παιχνίδια απέναντι σε ελίτ ανταγωνισμό. Η ομάδα του Γιάννη Σφαιρόπουλου είχε 5-1 φέτος απέναντι στις τρεις ομάδες που τον συνόδεψαν στο περυσινό F4, οι οποίες μάλιστα κατάφεραν να βρεθούν και φέτος στο Βελιγράδι, και 1-5 συνολικά εναντίον της Ζαλγκίρις.
Φρονώ ότι οι ερυθρόλευκοι θα μπορούσαν ίσως να είχαν βρει κάποιο shortcut για να φτάσουν και φέτος στη τελική φάση, ματσάροντας πιθανόν με έναν διαφορετικό αντίπαλο (αν και με τα προβλήματα τραυματισμών που κλήθηκαν να διαχειριστούν και πάλι θα έβρισκαν μπροστά τους αντικειμενικές δυσκολίες). Όμως αντικειμενικά το φετινό οικοδόμημα είχε σημαντικές αστοχίες σε επίπεδο στελέχωσης (επισημάνθηκαν το καλοκαίρι, πριν σκάσει η μπάλα στο παρκέ, από αυτό εδώ το βήμα) και αγωνιστικής έκφρασης (επίσης). Το Hoopfellas χτυπούσε το καμπανάκι τον τελευταίο μήνα της κανονικής περιόδου όπου τα σημάδια ήταν ανησυχητικά παρότι ο περίγυρος φυσούσε τον καπνό της συντήρησης λόγω έλλειψης βαθμολογικού κινήτρου. Όπως υπογραμμίσαμε πριν τα playoffs και (ξανά) μετά το πρώτο σετ παιχνιδιών του Φαλήρου, οι Πειραιώτες θα είχαν σοβαρό πρόβλημα απέναντι στον συγκεκριμένο αντίπαλο ακόμα και εάν παρατάσσονταν πλήρεις, σε πλήρη φυσική/σωματική ακμή γιατί απλά αυτός είχε ισχυρό πνεύμα και σαν σύνολο υψηλότερο IQ φέρνοντας την ελληνική ομάδα μπροστά σε μια μάλλον ασυνήθιστη συνθήκη. Αυτή η Ζαλγκίρις δε πρόσφερε κανένα shortcut για το Βελιγράδι. Ο Ολυμπιακός και αυτό που συνολικά παρουσίασε φέτος σε όρους αγωνιστικής ποιότητας δεν ήταν αρκετά καλό για να φτάσει στο F4. Πιο σωστά, ήταν πολύ φτωχό για τη σύγχρονη δεξαμενή εντός της οποίας παίζεται το παιχνίδι στο υψηλότερο επίπεδο. Και αυτό πρέπει να προβληματίσει τη διοίκηση των ερυθρολεύκων πολύ περισσότερο από τη χαμένη ευκαιρία επιστροφής στα ματς της μιας ανάσας και των τίτλων..
Στο Κάουνας οι ερυθρόλευκοι βρήκαν απέναντι τους έναν αντίπαλο λεπτομερειακά διαβασμένο και έτοιμο να τους επιτεθεί με κάθε δυνατό τρόπο και στις δύο πλευρές του παρκέ. Ειδικά ο διαδραστικός και εν τέλει, γοητευτικά πληθωρικός χαρακτήρας της λιθουανικής επίθεσης τροφοδότησαν ένα από τα πιο δυναμικά χτυπήματα που συνολικά έχει δεχθεί ελληνική άμυνα τα τελευταία χρόνια σε αυτό το επίπεδο. Ο Σαρούνας Γιασικεβίτσιους παρουσίασε το καλύτερο performance των φετινών playoffs σε όρους προετοιμασίας παιχνιδιών και coaching ανάμεσα στους οχτώ προπονητές αυτής της φάσης. Κανένας από τους υπόλοιπους επτά κόουτς δεν είχε περισσότερες ιδέες ή ισχυρότερη παρέμβαση σε επίπεδο προσαρμογών στο σωστό πάντα timing. Η Ζαλγκίρις ήταν κυνική και ποιητική μαζί. Το παιχνίδι της ήταν ένας ύμνος στο σύγχρονο ευρωπαϊκό μπάσκετ, μελοποιημένος από vintage όργανα μιας άλλης εποχής.
«Εν μέσω παγκοσμιοποίησης, η στροφή στη παράδοση είναι ότι πιο μοντέρνο ..» έγραφε το Hoopfellas στις αρχές Δεκέμβρη όταν έβλεπε τους Λιθουανούς να καταβάλλον την αντίσταση του Παναθηναϊκού στο Κάουνας δουλεύοντας Wall screens για τον Μίσιτς και ξεσκονίζοντας από τα παλαιότερα βιβλία του αθλήματος τη Wheel Offense για τους σουτέρ της. Ο Γιασικεβίτσιους έχει δημιουργήσει δυνατά θεμέλια και μια ισχυρή βάση η οποία του δίνει τη πολυτέλεια να κάνει προσθαφαιρέσεις στο playbook του, με τους παίχτες του να αποκωδικοποιούν σε ασυνήθιστα μικρούς χρόνους καινούργια πράγματα, δείγμα της σύνδεσης με τα θέλω του κόουτς, με τα συνεχώς ανανεώσιμα ερεθίσματα την ώρα που εκτυλίσσεται μια μάχη αλλά κυρίως της σύνδεσης μεταξύ τους εντός του παρκέ.
Η Ζαλγκίρις έσυρε την άμυνα του Ολυμπιακού στο τέταρτο ματς σε ένα ατελείωτο 2 εναντίον 2 Side pick τηρώντας το «πρωτόκολλο» που επιβάλλει επιλογή αριστερής πλευράς του γηπέδου για τον δεξιόχειρα ball handler (Πάνγκος) και δεξιάς πλευράς για τον αριστερόχειρα (Ούντριχ) ώστε ο χειριστής να μπορεί να μπει στον κεντρικό διάδρομο με τη μπάλα στο καλό του χέρι. Κάποτε, στο πρόσφατο παρελθόν, ελάχιστες ομάδες μπορούσαν να τολμήσουν τέτοιον όγκο παρομοίων επιθέσεων απέναντι στη πολύ δυνατή (σε 2-2 συνεργασίες) ερυθρόλευκη άμυνα. Οι Λιθουανοί αλλάζουν συνεχώς screener ανάλογα με τον στόχο τους στην εκάστοτε περίσταση, έχουν όμως πάντοτε ως σταθερά την αδυναμία του ερυθρόλευκου περιφερειακού αμυντικού να κατευθύνει τη μπάλα. Ανεβάζουν ως screener τον Ουλάνόβας όταν π.χ στόχευαν για εκτέλεση από την αδύνατη πλευρά θέλοντας να κρατήσουν τον Παπανικολάου μακριά από τα αμυντικά rotations της weak side. Επέλεγαν τον Ουάιτ όταν ο Ουίλτζερ ήταν στο παρκέ. Πάνω στο πρώτο βήμα του Πάνγκος και την αδυναμία του Ρόμπερτς (limited effort, κακός στα close outs) να αμυνθεί, στήθηκε μεγάλο μέρος των επιθετικών καταστάσεων που έτρεξαν, ειδικά στο τέταρτο ματς. Παρεμβάλλουν σε αυτή τη συνέχεια Side pick καταστάσεων ένα Hand off που οδηγεί σε κεντρικό PnR, στη βάση του οποίου εξελίχθηκε η weak side staggered επίθεση για τον Μίλακνις ή το γνωστό Fake screen του Λιθουανού σουτέρ που οδηγεί σε zipper για εκτέλεση από τη κορυφή ή τις 45 μοίρες. Η διαδραστικότητα της επίθεσης τους φαίνεται από το πώς μετέτρεπαν ανάλογα με την αντίδραση της άμυνας (Read & React γαρ..) αυτά τα Weak side staggered σε Gaggle δράσεις. Είναι οι στιγμές που ο πρώτος screener του διπλού screen κόβει στην αντίθετη πλευρά (Gaggle). Όταν στη θέση αυτή βρισκόταν ο Γιανκούνας είχαμε Gaggle post σε αντίθεση με τους Μίσιτς ή Ούντριχ οι οποίοι συνέχιζαν το κόψιμο στο βάθος της πλευράς της περιμέτρου. Επίσης, στο Spain PnR οι ρόλοι των παιχτών μαρτυρούν τον στόχο της Ζαλγκίρις όμως η ελληνική άμυνα δε το διάβασε πραγματικά ποτέ. Με τον Ουάιτ ως κυρίως screener στη μπάλα και τον Καβαλιάουσκας να ανεβαίνει για να «σαρώσει» ότι κινείται (Τιλί) με κάθετο σκριν, οι Λιθουανοί κυνηγούσαν τη λόμπα (alley oop στον Ουάιτ). Όταν ο Ντέηβις/Καβαλιάουσκας λειτουργούσε ως κυρίως screener στη μπάλα και o Oυάιτ ανέβαινε για το down screen, ήταν η ώρα του Πάνγκος για εκτέλεση μετά από ντρίμπλα ή drive.
Ένα από τα βασικά προβλήματα του Ολυμπιακού στη σειρά ήταν η αδυναμία του να αναγκάσει τους ball handlers του Γιασικεβίτσιους να μείνουν σε συγκεκριμένα σημεία του παρκέ και όχι (όπως εν τέλει έγινε) να μπορέσουν να πάνε σε οποιοδήποτε σημείο του με τη μπάλα. Ποτέ δε κατάλαβα γιατί ο κόουτς Σφαιρόπουλος δε μονιμοποίησε τον Παπανικολάου (μετά την επιστροφή του στη σειρά, στο δεύτερο ματς) επάνω στον Πάνγκος. Ο «Παπ» (έστω και στη κατάσταση αυτή) είναι ο καλύτερος περιφερειακός αμυντικός των ερυθρόλευκων και ο μοναδικός παίχτης τους που θα μπορούσε να δυσκολέψει το έργο του Πάνγκος. Εικάζω ότι ο προπονητής του Ολυμπιακού (με γνώμονα το πρόβλημα με τον Μιλουτίνοφ και στη συνέχεια με τον Πρίντεζη) ήθελε να έχει τον Παπανικολάου στις μάχες της πίσω γραμμής άμυνας. Έχουμε επανειλημμένως τονίσει ότι ο διεθνής φόργουορντ φέτος βοήθησε τα μέγιστα στο να μετριαστεί η απουσία ενός «5» που θα κλειδώσει τον άξονα και το κέντρο του ζωγραφιστού των ερυθρολεύκων. Το θέμα είναι ότι χωρίς perimeter defensive stopper (ναι, Χάκετ.. ο Μάντζαρης δυστυχώς φέτος και μετά από πολλά χρόνια δεν έπιασε το απαιτούμενο επίπεδο απόδοσης) ο Ολυμπιακός αδυνατούσε να ακολουθήσει τη ροή της αντίπαλης επίθεσης, ελέγχοντας τη μπάλα. Στη τέταρτη περίοδο του τέταρτου ματς, ο κόουτς Σφαιρόπουλος τοποθετεί αρχικά τον Παπαπέτρου και μετέπειτα τον Παπανικολάου για να ξεκινήσει ο Ολυμπιακός τη μεγαλύτερη ανατροπή των τελευταίων χρόνων η οποία δεν ολοκληρώθηκε ποτέ.. Η πληθώρα περιφερειακών (το «παρόμοια χαρακτηριστικά» ήταν κάτι μηδαμινό στον φετινό κόσμο του ερυθρόλευκου recruiting , ανοησίες του Hoopfellas) μάλιστα απέτρεψε τον Ολυμπιακό να παρουσιάσει σχήμα με τρεις φόργουορντ (Παπανικολάου-Παπαπέτρου-Τιλί/Πρίντεζης) στις ενδιάμεσες θέσεις, το μοναδικό ίσως που θα μπορούσε να δώσει defensive stops αλλάζοντας τον ρυθμό των παιχνιδιών..
Σημείωση: Oι τρεις main ball handlers της Ζαλγκίρις τελείωσαν τη σειρά με εξαιρετικό AST/TO Ratio έκαστος. Πάνγκος 4.8/1.5, Μίσιτς 4.0/1.5 και Ούντριχ 1.9 τελικές για 0.9 λάθη. Η Ζαλγκίρις συνολικά σημείωσε τη καλύτερη επίδοση στα φετινά playoffs με δείκτη 1.8.
Zone up the Pick & Roll
Ο Ολυμπιακός επίσης δεν είδε ή μάλλον δε μπόρεσε (γιατί όταν μιλάμε για τον Σπανούλη δεν υπάρχει «δεν είδα») να εκτελέσει τη κάθετη πάσα σε πρώτο χρόνο στο ρολάρισμα του ψηλού στα PnR, τιμωρώντας τη Hard Hedge αντιμετώπιση της Ζαλγκίρις. Η ελληνική επίθεση δε μπόρεσε ποτέ να «μπει» στον λιθουανικό άξονα με την ομάδα του Γιασικεβίτσιους να πιστοποιεί το γιατί θεωρείται ίσως η πιο αποτελεσματική άμυνα της διοργάνωσης αναφορικά με την αναχαίτιση του κεντρικού PnR. Θαύμασα τον τρόπο που χρησιμοποιούσαν τα χέρια τους για να μπουν στις γραμμές επικοινωνίας της ερυθρόλευκης επίθεσης απενεργοποιώντας ακριβώς τη πάσα αυτή του Σπανούλη με τους δυο αμυντικούς της PnR συνεργασίας και τον γκαρντ της αδύνατης πλευράς στη περίμετρο να έχουν άψογη επικοινωνία. Ο Σάρας μάλιστα ενεργοποίησε ένα ιδιότυπο zoneup στην αντιμετώπιση αυτών των καταστάσεων όταν αυτές έπαιρναν μέρος στα τελευταία 7’’ της ελληνικής επίθεσης με παγίδα στον αρχηγό του Ολυμπιακού λίγο μετά αφού ο γκαρντ της weak side είχε μετατοπιστεί προς τη μπάλα μαρκάροντας χώρο. Ο Ολυμπιακός δε βρήκε ποτέ αυτή τη κοντινή πάσα στις 45 μοίρες..
Flashback στην αρχή της σεζόν: «Η Ζαλγκίρις είναι η πιο απολαυστική ομάδα της διοργάνωσης. Εάν καταφέρει και βελτιώσει την επίδοση της στα μετόπισθεν θα κάνει πολλές γλώσσες να κρέμονται σαν γραβάτες (σχετικά με αυτά που μπορεί να πετύχει)..»
Ο Γιάννης Σφαιρόπουλος προσπάθησε να αυξήσει τους χώρους στην επίθεση του με 5-out διάταξη και να αποσυμπιέσει τον Σπανούλη (triple stagger) όμως χωρίς το post up-παιχνίδι του Πρίντεζη και το παραδοσιακό Flash Middle PnR απενεργοποιημένο (μόνο ο Στρέλνιεκς μπόρεσε να σκοράρει μέσα από αυτή τη κατάσταση κάποια στιγμή) ο Ολυμπιακός ήταν αναγκασμένος να ακουμπήσει αποκλειστικά στο σουτ τριών πόντων. Φάνηκε ξεκάθαρα το πρόβλημα της ελληνικής επίθεσης στο να επιτεθεί στα close outs. Έχουμε επανειλημμένως σημειώσει ότι εκεί παίζεται το σύγχρονο μπάσκετ και ο Ολυμπιακός κατασκευαστικά υστερούσε εξ αρχής σε αυτόν τον τύπο επίθεσης. Απέναντι του είχε μια ομάδα με τρομερή ευχέρεια στο να εκτελέσει πάσες που εισήγαγαν τη μπάλα στο ποστ, ικανότητα να επιτεθεί με πολλούς διαφορετικούς τρόπους στο καλάθι. Ο Σάρας χαμήλωσε στη δεύτερη περίοδο του τέταρτου παιχνιδιού παρουσιάζοντας το γνωστό, άκρως επικίνδυνο σχήμα με τον Ουλανόβας στο «4» το οποίο έχει «σηκώσει» πολλές φορές τη Ζαλγκίρις στη σεζόν. Εκεί παγίωσε και την υπέρ του διαφορά.. Έπαιξε επίσης με τρία φόργουορντ στις ενδιάμεσες θέσεις εναλλάσσοντας τους Μίλακνις-Ουάιτ δίπλα στους Τουπάν-Ουλανόβας, ανάλογα με το μέγεθος που επιθυμούσε να έχει κάθε φορά στο παρκέ. Παίχτης-κλειδί στη σειρά ο Vasilije Micic. Πήγε εξαιρετικά επάνω στον Σπανούλη (ο αρχηγός έπιασε φοβερά νούμερα για παίχτη αυτής της ηλικίας όπως οι 18.8 πόντοι και οι 5.3 τελικές όμως στο Κάουνας είχε 2/13 τρίποντα και στη σειρά 4.3 λάθη) παρότι στον αρχικό σχεδιασμό αποτελούσε εναλλακτική πίσω από τους Τουπάν-Ουλανόβας, αποτέλεσε σημείο αναφοράς στο ποστ, σούταρε με 44.4% τρίποντο προσθέτοντας 9.3 πόντους και 3.3 ριμπάουντ. Είναι μάλλον κατανοητό ότι ο Σάρας στο Κάουνας «τρέχει» το αποτελεσματικότερο πρόγραμμα βελτίωσης περιφερειακών στην Ευρώπη..
Ο Ολυμπιακός αφήνει πίσω το όνειρο της φετινής Ευρωλίγκας με τη πικρή γεύση του «αν», αναφορικά με το επίπεδο ανταγωνιστικότητας της ομάδας εφόσον αυτή είχε παραταχθεί απέναντι στη Ζαλγκίρις χωρίς τα τόσα σοβαρά προβλήματα τραυματισμών και conditioning. Νομίζω όμως ότι οφείλουμε (ειδικά εδώ, σε αυτή τη σελίδα) να κοιτάξουμε λίγο πιο μακριά. Ο Ολυμπιακός δε κατάφερε να είναι ανταγωνιστικός και να διεκδικήσει με σημαντικές πιθανότητες το πολυπόθητο εισιτήριο για το Βελιγράδι γιατί συνολικά φέτος το παιχνίδι του ήταν ελλιπές. Η Ζαλγκίρις τους πήρε ματς όπου σούταρε 4/16 τρίποντα για 80 πόντους και παιχνίδι όπου σκόραρε 101 πόντους με 13/24 τρίποντα. Το πρώτο τους κράτησε στους 60 και στο δεύτερο επιβίωσε παρά τη μεγάλη παραγωγικότητα της ελληνικής ομάδας. Είναι two way team σε αντίθεση με τον φετινό Ολυμπιακό ο οποίος παρουσίασε σημαντικά προβλήματα στο επιθετικό κομμάτι. Έχουμε μιλήσει για την ανάγκη ύπαρξης αυτού του χαρακτήρα στο σύγχρονο μπάσκετ. Οι ερυθρόλευκοι χρειάζονται δομικές αλλαγές σε επίπεδο αγωνιστικής φιλοσοφίας για να μπορέσουν να επιστρέψουν ως διεκδικητές της κορυφής, παίρνοντας το καλύτερο από τους Σπανούλη-Πρίντεζη στο άμεσο μέλλον και βελτιώνοντας τον ποιοτικό κορμό παιχτών που διαθέτουν. Εάν δεν εξελιχθείς, το ίδιο το άθλημα θα σε προσπεράσει..
Δεν έσπασε τα όρια του ο Παναθηναϊκός..
Για μια ακόμα χρονιά, δεύτερη συνεχόμενη με τον Τσάβι Πασκουάλ στον πάγκο του, ο Παναθηναϊκός μένεις εκτός F4 πετώντας στο καλάθι των αχρήστων το πλεονέκτημα έδρας που κέρδισε στο νήμα της κανονικής περιόδου. Σε αντίθεση με τη σειρά του Ολυμπιακού με τη Ζαλγκίρις, εδώ η ελληνική εκπροσώπηση (και δη μετά το crash test της πρώτης εβδομάδας) είχε καλύτερη πιθανότητα πρόκρισης μιας και οι δύο ομάδες σε αγωνιστικό επίπεδο ήταν σαφώς πιο κοντά. Η Ρεάλ φέτος είχε περισσότερες αδυναμίες σε σχέση με τα τελευταία χρόνια όμως έχω την αίσθηση ότι βγήκε από το ματσάρισμα αυτό όρθια δικαίως όντας η ομάδα που πήγε πιο βαθιά σε επίπεδο λεπτομερειών. Ο Παναθηναϊκός δυστυχώς δεν έσπασε τα όρια του παρότι η συγκεκριμένη συνθήκη αποτέλεσε μια καλή ευκαιρία ώστε οι πράσινοι να κάνουν το επόμενο βήμα στη προσπάθεια που γίνεται τα τελευταία χρόνια. Ο Πάμπλο Λάσο ήταν δίχως αμφιβολία ο νικητής στη σκακιέρα της τακτικής. Η «Βασίλισσα» ήταν αρκετά διαβασμένη (πιστέψτε με) και κεφαλαιοποίησε τη σαφή υπεροχή της σε star quality αφού πρώτα όρισε το αγωνιστικό πλαίσιο στο οποίο θα διεξαχθεί η αναμέτρηση, επίτευγμα διόλου αμελητέο για τον άνθρωπο στην άκρη του πάγκου της. Το «τριφύλλι» δεν έχει ψηλό με τις δεξιότητες του Αγιόν ή παίχτες όπως οι Κάρολ-Ρέγιες στο βάθος του πάγκου οι οποίοι μπορούν ακόμα να χαμογελούν όταν απαλό αλλά αναπόφευκτο άγγιγμα του χρόνου τους έχει μετατρέψει από σταρ σε game changers που οφείλουν να αλλάξουν τους συσχετισμούς, πιθανόν σε 10-12 λεπτά συμμετοχής. Όμως τα individual ποιοτικά standards των Μαδριλένων ήταν γνωστά εξ αρχής και δεν τρόμαζαν (σε καμία περίπτωση). Μπόρεσαν να κάνουν τη διαφορά γιατί τα παιχνίδια διεξήχθησαν εντός συγκεκριμένου αγωνιστικού πλαισίου το οποίο ήταν μαθηματικά βέβαιο ότι θα μετέτρεπε το υπόβαθρο και το skillset τους σε «παράγοντα». Επιτρέψτε μου λοιπόν να επιστρέψω στον παραπάνω χαρακτηρισμό «αρκετά διαβασμένη» οριοθετώντας το βαθύτερο νόημα..
Η Ρεάλ ήταν «αρκετά διαβασμένη» (όντως ήταν) σε σχέση με αυτά που είχε παρουσιάσει ως επί το πλείστον ο Παναθηναϊκός σε ολόκληρη τη διάρκεια της φετινής κανονικής περιόδου. Μπόρεσε και πήρε το εισιτήριο για το Βελιγράδι γιατί αυτή η σειρά διεξήχθητε σε άκρως συμβατικά πλαίσια. Δεν είναι καθόλου τυχαία η επιμονή της σελίδας μας σε αυτή την άποψη πριν το ξεκίνημα των playoffs. Κατά τη ταπεινή μου γνώμη η ισπανική ομάδα (και φυσικά ο πάγκος της) θα δυσκολευόταν σημαντικά (σε όρους χρόνου, σε αυτό το επίπεδο αυτό είναι το παν) να αποκωδικοποιήσει και να «σπάσει» το αίνιγμα μιας καινούργια «πληροφορίας» σε τακτικό επίπεδο. Η νίκη του (εξαιρετικού) κόουτς Λάσο λοιπόν βρίσκεται σε άμεση συνάρτηση (και) με την έλλειψη τόλμης από τη πλευρά του Τσάβι Πασκουάλ. Με τα δεδομένα που τέθηκαν στο πεδίο μάχης από την αρχή, ο Παναθηναϊκός χρειαζόταν αυτή την «ώθηση» που δίνει η καινοτομία η οποία γεννιέται στο μυαλό του προπονητή. Αυτή που θα μετέφερε την αναμέτρηση τακτικά στο «γήπεδο» της ελληνικής ομάδας. Από τη στιγμή που αυτή δεν ήρθε, όλα όσα διαδραματίστηκαν (game changers, μεγάλα σουτ, μεγάλα διαστήματα όπου η επίθεση είχε ροή) στο παρκέ με πρωταγωνιστές παίχτες της «Βασίλισσας» ήταν απλά η συνέχεια ενός ντόμινο το οποίο ξεκίνησε από την απόφαση αποδοχής της συμβατικότητας στο μυαλό του κόουτς Πασκουάλ..
«Αργά αντανακλαστικά», Σεζόν δεύτερη..
Μοιάζει με τίτλο δημοφιλούς σειράς όμως είναι η πραγματικότητα. Ο Τσάβι Πασκουάλ βιώνει το ίδιο πνευματικό breakdown για δεύτερη συνεχόμενη σεζόν, καθυστερώντας σημαντικά στην ανάγνωση μιας κατάστασης η οποία λειτουργούσε αρνητικά για την ομάδα του σε μεγάλο μέρος της σειράς. Αναφέρομαι καθαρά σε αντανακλαστικά και πρωτοβουλία και όχι απαραίτητα στο αποτέλεσμα το οποίο για παράδειγμα πιθανόν να μην είχε αλλάξει απέναντι στη Φενέρ. Είναι όμως η θέση στην οποία τοποθετείς την ομάδα σου με αυτή σου την αδυναμία, στερώντας της τη δυνατότητα να εξαντλήσει τις πιθανότητες επιτυχίας. Πέρυσι ήταν η ευκολία με την οποία οι πράσινοι παραχωρούσαν τον κεντρικό διάδρομο της άμυνας τους στον «χορευτή» Μπόγκνταν Μπογκντάνοβιτς . Στο τρίτο ματς οι πράσινοι τον κράτησαν με ICE στη πλευρά και ο Σέρβος έμεινε χαμηλά όμως ήταν ήδη αργά. Φέτος ο Ισπανός κόουτς επιμένει (με εξαίρεση ορισμένα διαστήματα όπως θα δούμε παρακάτω) στη γνωστή του Switch everything αμυντική προσέγγιση την οποία από το δεύτερο ματς η Ρεάλ όχι απλά διαβάζει αλλά χρησιμοποιεί κυνικά για να αλλάξει το πλαίσιο παιχνιδιού υπέρ της. Μιλάμε για ένα σύνολο με πολλές εναλλακτικές πηγές δημιουργίας σε όλες τις θέσεις (περιφερειακούς με παιχνίδι με τη μπάλα, ψηλούς με πλάτη-πρόσωπο και παιχνίδι με τη μπάλα κάτω) και κυρίως υψηλό επίπεδο συνοχής και αυτοματισμών εντός μιας δεξαμενής δράσεων στο μισό γήπεδο. Ο Παναθηναϊκός έχασε τρία –όπως εξελίχθηκαν στη τελική ευθεία- κλειστά ματς με την ίδια διαφορά (επτά πόντοι, τα δύο με το ίδιο σκορ). Σε μεγάλο μέρος αυτών των 120’, το execution της Ρεάλ απέναντι σε αυτή την άμυνα είναι εξαιρετικό. Χρησιμοποιεί συνεχώς τα mismatches για να εκτελέσει κοντά στο καλάθι με παίχτες όλων των γραμμών (post ups, close out επίθεση, back cuts πλάτη της άμυνας) ώστε να βάλει πίεση στη καρδιά της ελληνικής άμυνας και να ελέγξει τη transition επίθεση του Παναθηναϊκού. Ειδικά τις στιγμές που συνυπήρχαν στο παρκέ οι Γιούλ (έδωσε τεράστιο ψυχολογικό πρωτίστως αλλά και αγωνιστικό boost στη Ρεάλ στα παιχνίδια της Μαδρίτης) και Αγιόν τα reads των Ισπανών ήταν απλά εξαιρετικά.
Σε αυτό το (συμβατικό) στυλ παιχνιδιού, το μέγεθος της γκάμας των όσων παρουσίασαν οι επιθέσεις των δύο προπονητών και το επίπεδο εκτέλεσης από τους παίχτες γέρνει τη πλάστιγγα υπέρ των Μαδριλένων. Η Ρεάλ έδειξε τη μεγάλη ποικιλία του επιθετικού της playbook σε σετ καταστάσεις. Στο τέταρτο ειδικά ματς μετέφερε τις δράσεις της (ακόμα και τη Horns για παράδειγμα) στη πλατφόρμα της 5-out διάταξης θέλοντας να δοκιμάσει τον βαθμό επικοινωνίας στην άμυνα των αθλητικών πεντάδων του Παναθηναϊκού. Εκεί φάνηκε η αδυναμία παιδιών όπως οι Τζέημς, Γκάμπριελ, Πέην ακόμα και του Αντετοκούνμπο στο να επικοινωνήσουν στην ομαδική άμυνα, ειδικά όταν κάποιος (ή κάποιοι) από αυτούς δούλευαν σε δυάδες. Η τακτική των Ισπανών απέναντι στις περιπτώσεις που οι πράσινοι επέλεξαν Flash & recover αντιμετώπιση του PnR (και όχι αλλαγή) στο να βγάλει ο Γιούλ σε πρώτο χρόνο τη μπάλα (επάνω στο Flash του Γκιστ) από την αμυντική συνεργασία του Παναθηναϊκού προς τον έτερο δημιουργικό πόλο-Αγιόν ο οποίος επιτιθόταν στο καλάθι διαβάζοντας τη περιστροφή και πασάροντας αναλόγως με πολύ καλά αποτελέσματα (είχαμε σημειώσει αυτή του την ικανότητα πριν το ξεκίνημα του ματσαρίσματος). Σταδιακά πρόσθεσαν Flex cut (από τους πλαγίους τους)στο κεντρικό PnR και 1-4 low stack για τους σουτέρ τους . Ο τρόπος που ακροβατούν μεταξύ των παραδοσιακών Floppy (Κάρολ) δράσεων τους και της Diamond (στην Αμερική υπάρχει ο όρος Floppy Diamond όταν το «κεφάλι» του διαμαντιού μετατρέπετε σε δεύτερο σκρίνερ για τον σουτέρ της τελικής) δημιούργησε μεγάλο πρόβλημα, ειδικά όταν ο πράσινος πάγκος (βλέποντας την αδυναμία του Πέην στο να παγώσει το σουτ σε πρώτο χρόνο και γρήγορα να επιστρέψει χαμηλά απαγορεύοντας τη κάθετη πάσα) επέλεξε Fight Through με τον Λοτζέσκι να προσπαθεί μάταια να «αναρρώσει» από το σκριν, βγαίνοντας εγκαίρως στον Κάρολ (τι έμπνευση και αυτή..).
Σημείωση: Πρέπει να απονεμηθεί credit στον Πάμπλο Λάσο για τον τρόπο που μετά το πρώτο ματς, η άμυνα της Ρεάλ αναχαίτισε το πράσινο PnR και δη τη συνεργασία Καλάθη-Γκιστ. Εξαιρετικό footwork από τον Αγιόν στα Help & Recovers, κλειδί η ανάμειξη τρίτου παίχτη (κυρίως από τη weak side, πολύ δουλειά ο Τόμπκινς) ο οποίος σταματούσε το ρολάρισμα του Γκιστ. Ένας λόγος για τον οποίον οι επιδόσεις του Καλάθη στο δημιουργικό κομμάτι έπεσαν σημαντικά..
Κάπου εκεί και ενώ όλα πηγαίνουν στραβά για τον Παναθηναϊκό, ο κόουτς Πασκουάλ παρουσιάζει τη δική του «προσαρμογή» με την 3-2 match up ζώνη. Η διάταξη αρχικά ήταν 1-2-2 για να μπορέσει ο Σίνγκλετον να πιέσει τον αντίπαλο PG κλέβοντας χρόνο από την σκέψη, το διάβασμα και κάποιες από τις ανάσες του τη κριτική εκείνη στιγμή. Δεν είχε όμως κανόνες 1-2-2 half court trapping (υπαγορεύει παγίδα στις γωνίες) με εξαίρεση τα τελευταία μέτρα πριν τη κορδέλα που έδινε τέλος στη κούρσα των playoffs. Τη συγκεκριμένη άμυνα την έχουμε αναλύσει μετά το ματς των πρασίνων στο Κάουνας (οπότε δεν ήταν κάτι εντελώς καινούργιο)
Σε αυτό το διάστημα είδαμε τον Παναθηναϊκό του Τσαβι Πασκουάλ που προσδοκούσαμε μετά το game 1. O Kαταλανός εναλλάσσει τη match up ζώνη (αρχές προσωπικής άμυνας στο PnR) με man to man αποτρέποντας τον αντίπαλο να «πατήσει» διαβάζοντας τη. Μέχρι και σύνθετη άμυνα είδαμε (man to man από ζώνη στα τελευταία δευτερόλεπτα της επίθεσης) από την ελληνική ομάδα. Ξαφνικά η Ρεάλ παίζει πολύ στατικά έχοντας βγει από τη ζώνη άνεσης εντός της οποίας βρισκόταν απέναντι στο Switching All των πρασίνων. Είναι πολύ διστακτική στην απόφαση και βρήκε λύσεις από δράσεις στη base line κατά τη ταπεινή μου άποψη από στιγμιαία λάθη των πρασίνων και όχι από οργανωμένο σχέδιο. Ο Παναθηναϊκός έφτασε πολύ κοντά σε μια επική ανατροπή όμως είχε αργήσει. Αυτή η ζώνη (στη βάση της διαφορετικότητας και του αιφνιδιασμού) δεν έπρεπε να είχε χρησιμοποιηθεί νωρίτερα στο τέταρτο ή στο τρίτο ματς. Έπρεπε να αποτελέσει τον Δούρειο Ίππο των πρασίνων στο δεύτερο ματς όπου το «τριφύλλι» ήταν δεδομένο (το είχαμε γράψει στο preview εκείνης της αναμέτρησης στη Stoiximan) ότι θα χρειαζόταν ένα μικρό push για να πάρει το μομέντουμ και να βραχυκυκλώσει τις «εσωτερικές άμυνες» των Μαδριλένων απέναντι στη δεύτερη συνεχόμενη ήττα. Ο κόουτς άργησε χαρακτηριστικά. Αυτό του προσάπτει η σελίδα μας σε αυτή τη σειρά. Δε τόλμησε.. Για αυτό εξ αρχής μιλούσαμε για «τη στιγμή του» και το πόσο κομβικό θα ήταν το performance του για την έκβαση της σειράς. Παρουσίασε το δικό του τρικ όταν η ομάδα του βρέθηκε στο μείον είκοσι και ο πίνακας του σκορ ήταν έτοιμος να πέσει από την οροφή του γηπέδου στο κεφάλι της μετά από κάθε πράσινη ματιά ψηλά. Δε βλέπω τον λόγο του να αργήσεις να παρουσιάσεις κάτι τέτοιο με τη δικαιολογία του ότι ο αντίπαλος θα το διάβαζε και θα παρέκαμπτε το εμπόδιο. Πέρυσι το staff της Ρεάλ ήξερε πριν το ξεκίνημα των playoffs για την 1-3-1 Match up του Μπλατ αλλά δε μπόρεσε να την αντιμετωπίσει στο μεγαλύτερο μέρος των δύο πρώτων παιχνιδιών της Μαδρίτης. Δεν έχει σημασία λοιπόν τι κάνεις αλλά πως (και πότε) το κάνεις..
Τελικά ήταν τόσο κακός ο Παναθηναϊκός στα φετινά playoffs; Όχι. Σε καμία περίπτωση. Απλά δεν δικαίωσε τις προσδοκίες, τακτικά και αγωνιστικά, απέναντι σε έναν αντίπαλο τον οποίον πραγματικά μπορούσε να είχε λυγίσει. Έφτασε κοντά αλλά δε κατάφερε να ζήσει αυτή τη μεγάλη βραδιά που πιθανόν θα πείραζε τον διακόπτη στον εσωτερικό του κόσμο για τα επόμενα χρόνια, ως μέρος της ανάπτυξης αυτού που δουλεύεται στο ΟΑΚΑ εδώ και καιρό. Η αλήθεια είναι ότι ο Παναθηναϊκός (με δική του κυρίως ευθύνη) έμεινε από όπλα στη σειρά αυτή. Έπαιξε τρία κλειστά ματς «χωρίς» τους δύο καλύτερους του closers όλη τη σεζόν (και μέχρι την άφιξη του Τζέιμς), τον Ρίβερς και τον Παππά. Και εάν η παρουσία του Έλληνα γκαρντ σε αυτό το κομμάτι αφορούσε κυρίως τα εντός έδρας ματς, για το «τριφύλλι» θα ήταν εξ αρχής αρκετά δύσκολο να σπάσει την ισπανική έδρα δίχως τον clutch χαρακτήρα του Ρίβερς. Τώρα που η σκόνη κάθισε, παρατηρώ τη σταδιακή αλλαγή στη φύση της πράσινης επίθεσης από το ξεκίνημα της σεζόν μέχρι και αυτή τη σειρά. Από τη Flow Offense με τις Side Triangle δράσεις του πρώτου μισού της σεζόν (και ας μην έπιασε τα standards της περυσινής Brose ή της Ζαλγκίρις των δύο τελευταίων ετών σε όρους εκμετάλλευσης του πλάτους του γηπέδου ή παραγωγής ευκαιριών μέσα από τη κίνηση μακριά από τη μπάλα), στην αναζήτηση του ανοιχτού γηπέδου μετά τη προσθήκη του Τζέιμς (2-18 υπέρ του Παναθηναϊκού ήταν οι πόντοι σε πρωτεύοντα αιφνιδιασμό στα δύο ματς της Μαδρίτης) και το παιχνίδι προσωπικής φάσης στο οποίο αναλώθηκε η ομάδα στα τρία τελευταία ματς. Αυτή η επίθεση του πρώτου μισού της σεζόν (η οποία έδωσε στο «τριφύλλι» τη δυνατότητα του να αποκτήσει τη ταμπέλα της two way-team για ένα σημαντικό διάστημα) έλειψε πολύ από τους πράσινους στη σειρά.
Η ελληνική ομάδα έκανε δύο πολύ καλά αμυντικά παιχνίδια (στο πρώτο έπιασε το άριστο, στο τρίτο το αρκετά καλά). Πήγε στη Μαδρίτη και έλεγξε τη μάχη των ριμπάουντ. Όμως το οπλοστάσιο της στην επίθεση είχε μειωθεί, εξ ου και η παραίνεση του Hoopfellas για μια άμυνα ειδικών καταστάσεων που θα ξεκλείδωνε τη πόρτα του ανοιχτού γηπέδου. Στο μισό γήπεδο, με τον Ρίβερς εκτός μάχης και την PnR συνεργασία του Καλάθη με τον Γκιστ να αναχαιτίζεται (μια ακόμα μέτρια σειρά του Γκιστ, μετά από μια πολύ καλή σεζόν ο ίδιος υπογράμμισε άθελα του και πάλι τα όσα είχαμε πει το καλοκαίρι) ο Παναθηναϊκός δε πίστευε αυτές τις δράσεις μακριά από τη μπάλα που δούλεψε όλη τη χρονιά. Το έβλεπες στην ένταση του σκρίνερ, του σουτέρ που ανέβαινε, στις προτεραιότητες πάσας του (πολύ μαχητικού, τα έδωσε όλα) Καλάθη. Με τον Νικ όμως και τις ατομικές εμπνεύσεις του σολίστα Τζέιμς δε θα μπορούσες να γονατίσεις τη Ρεάλ εκτός και εάν η σύνδεση της άμυνας σου με το ανοιχτό γήπεδο έκανε τη σειρά «κόλαση». Ο Παναθηναϊκός (μετά από μια εξαιρετική regular season) δε κατάφερε να βρεθεί στο Βελιγράδι γιατί συνειδητά ή όχι απαρνήθηκε τις αρχές με τις οποίες δομήθηκε και κυρίως τον two-way χαρακτήρα που είχε χτίσει για ένα μεγάλο μέρος της σεζόν. Στη πρωτεύουσα της Σερβίας τελικά, θα βρεθούν τέσσερις τέτοιες ομάδες..
Υ.Γ: Τέλος η σεζόν για τον Γιάννη παρά τη προσπάθεια των Μπακς οι οποίοι έφτασαν τη Βοστόνη στα όρια της. Ακόμα και έτσι (με τα προβλήματα που είχαν να διαχειριστούν) οι Σέλτικς ήταν σίγουρα καλύτερη ομάδα. Τα “Ελάφια” δεν έχουν αναπτύξει την επικοινωνία και το επίπεδο συνοχής ακόμα για να βρίσκονται “εκεί”. Το Μιλγουόκι θα χρειαστεί βαθιά τομή σε επίπεδο αγωνιστικής φιλοσοφίας το καλοκαίρι για να μπορέσει να πρωταγωνιστήσει. Κάποια στιγμή θα ασχοληθούμε διεξοδικά με αυτό..
Υ.Γ1: Η πρόκριση της Τζαζ επί της Θάντερ είναι πρώτα απ’όλα νίκη του ίδιου του αθλήματος και είναι σημαντικό που αυτή επιτεύχθηκε στην “αρένα” του ΝΒΑ. To συναπάντημα της Γιούτα του αγαπημένου της σελίδας, Κουίν Σνάιντερ, με το επιθετικό τέρας των Ρόκετς μου φέρνει στο μυαλό μνήμες από τη περυσινή ανάρτηση του Hoopfellas σχετικά με το ματσάρισμα των Σπερς με τους Ουόριορς. Αλήθεια, how much is coaching worth..?